نوشتن انگیزه نامه برای اخذ پذیرش (SOP)

نوشتن کار راحتی محسوب نمی‌شود، به خصوص زمانی که قرار باشد عده‌ای این نوشته‌ها را بخوانند و بر اساس آن میزان شایستگی و شخصیت شما را مورد قضاوت قرار دهند، اما زمانی که روند کار را به قدم‌های ساده‌تری تبدیل کنید، برایتان ساده‌تر خواهد شد. همانطور که می‌دانید، یکی از مهم‌ترین موارد برای کسب پذیرش در دانشگاه‌های مختلف نحوه نوشتن انگیزه نامه  (SOP) برای اپلای است. بسیاری از دانشجویان بر این باورند که نوشتن انگیزه نامه همانند نوشتن یک مقاله است. در حالی که هدف کمیته‌های پذیرش در دانشگاه‌های مختلف این است که میزان علاقه شما به دانشگاه مورد درخواست و ادامه تحصیل در آن مشخص شود. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا شما را با نحوه نوشتن یک انگیزه نامه خوب برای اخذ پذیرش آشنا کنیم و نکات مهم و کلیدی آن را بیان کنیم.

آشنایی با انگیزه نامه  (SOP)

انگیزه نامه یا همان Statement of Purpose که به اختصار SOP نامیده می‌شود، یکی از مدارک بسیار مهم برای اخذ پذیرش از دانشگاه مورد نظر است. همانطور که از نام آن نیز پیدا است، نامه ای می‌باشد که شما در آن به طور کامل خود را معرفی کرده و انگیزه و هدف‌تان را برای تحصیل در دانشگاه مورد نظر بیان می‌کنید. شما به عنوان یک متقاضی مهاجرت تحصیلی می‌توانید انگیزه نامه را خود و یا به کمک یک وکیل یا موسسه مهاجرتی تنظیم کرده و به همراه مدارک اصلی همچون مدرک زبان، ریزنمرات، رزومه تحصیلی، توصیه نامه و سایر مدارک مورد نیاز به دانشگاه مقصد ارسال نمائید. به یاد داشته باشید که هدف از نوشتن انگیزه نامه معرفی خود و بیان رزومه تحصیلی است و جایگزینی برای مدارک اصلی نخواهد بود، بلکه باید به همراه مدارک اصلی ارسال گردد.

برای نوشتن یک انگیزه نامه خوب باید به این نکته توجه داشته باشید که اگرچه همه انگیزه نامه‌ها دارای فرمت و محتوای تقریباً یکسانی هستند اما برای هر مقطع تحصیلی (کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکتری و …)، کشور (آمریکا، آلمان، کانادا و …) یا رشته مورد نظر (مهندسی، MBA، رشته‌های خاص پزشکی و …)، متفاوت است و برای هر یک باید نکات مربوط به آن را رعایت کرد و به عبارتی انگیزه نامه مخصوص به آن را نوشت.

اهمیت نوشتن انگیزه نامه

یکی از معیارهای اصلی پذیرش شما به عنوان متقاضی، از سوی دانشگاه مورد نظر، نوشتن انگیزه نامه است. به عبارتی انگیزه نامه شما را از نظر شخصیتی، تحصیلی، تسلط به زبان، پشتکار و هدفمندی در زمان تحصیل معرفی می‌کند و جزء الزامات محسوب می‌شود. اگر بخواهیم اهمیت نوشتن انگیزه نامه را به زبان ساده‌تری شرح دهیم باید بگوئیم که به نحوی باعث آشنایی دانشگاه مورد نظر با شما پیش از ملاقات حضوری می‌شود. از این رو متصدی مربوطه پیش از هرگونه مصاحبه حضوری، از صلاحیت‌ها و توانایی‌های شما مطلع شده و می‌تواند تصمیم‌گیری راحت‌تری داشته باشد و بدین شیوه مطمئن شود که شما شایستگی تحصیل در آن دانشگاه را دارید یا خیر؟

مواردی که باید در انگیزه نامه گنجانده شود

موارد و المان‌های بسیار مهمی وجود دارند که باید به هنگام نوشتن انگیزه نامه در آن گنجانده شوند که عبارتند از :

• سوابق شخصی و مالی
• جزئیات و سوابق تحصیلی
• تجربه کاری (اعم از پاره وقت، تمام وقت و یا داوطلبانه)
• بیان اهداف کوتاه مدت و بلند مدت
• علل علاقه به ادامه تحصیل در دانشگاه مورد نظر
• دلایل علاقه به رشته انتخابی
• فعالیت‌ها و کارهای فوق برنامه
• کارهای مطالعاتی و مقالات به چاپ رسیده
• بیان علاقه‌مندی‌ها و سرگرمی‌ها

نحوه نوشتن انگیزه نامه برای اخذ پذیرش

در این بخش می‌خواهیم شما را با نحوه نوشتن یک انگیزه نامه خوب با فرمت صحیح نگارش آشنا کنیم. در این خصوص باید بدانید که یک انگیزه نامه با فرمت استاندارد شامل 7 و یا گاهاً 8 بخش است که در ادامه به ترتیب، به تشریح هر یک از آن‌ها خواهیم پرداخت.

بخش اول : معرفی

در این بخش باید یک معرفی کلی از آنچه که در انگیزه نامه قرار است درباره‌اش صحبت شود، بنویسید. اما دچار سوء تفاهم نشوید چراکه این بخش برای معرفی خود و اسم و فامیل و شرح مشخصات‌تان نیست. در این بخش بهتر است به اختصار به موارد زیر بپردازید، زیرا در بخش‌های بعدی به صورت مفصل درباره آن‌ها توضیح خواهید داد. این موارد عبارتند از :

• می‌توانید به صورت کلی به بیان حرفه، رشته انتخابی و اهداف خود بپردازید.
• کمی نیز از محل زندگی خود و کشورتان بگویید.
• درباره رشته انتخابی خود صحبت کرده و دلایل‌تان را برای انتخاب این رشته بیان کنید. به عنوان نمونه اگر از شخص خاصی الگو گرفته‌اید، اتفاق خاصی در زندگی‌تان رخ داده و یاصرفاً وجود علاقه و استعداد از کودکی موجب انتخاب این رشته شده، به آن اشاره کنید.
• از اهداف بلند مدت خود صحبت کنید و آن را به رشته انتخابی خود ارتباط دهید.
• همچنین درباره دانشگاهی که انتخاب کرده‌اید صحبت کنید و دلایل خود را بیان کنید.
• به علاوه پیرامون این که چگونه می‌توانید برای رشته‌ی انتخابی در دانشگاه مقصد و آینده شغلی آن هنگام اشتغال پس از تحصیل مفید واقع شوید، صحبت کنید.

بخش دوم : بیان پیشینه تحصیلی

در این بخش به پیشینه تحصیلی خود پیرامون رشته انتخابی بپردازید. در این راستا نیز به موفقیت‌های خود و نقاط قوت‌تان در تجربه‌های تحصیلی مذکور اشاره کنید. حتی اگر تحصیلات‌تان یا دست کم بخش قابل توجهی از آن با رشته انتخابی شما مرتبط نیست، باز آن‌ها را بیان کنید. زیرا در صورتی که مفید واقع نشود، ضرری هم نخواهد داشت.

بخش سوم : بیان پیشینه کاری

در این بخش به پیشینه و سوابق کاری خود پیرامون رشته انتخابی بپردازید و از اهداف خود برای آینده در زمینه شغلی صحبت کنید. در این راستا اگر ایده‌ای ارائه کرده‌اید یا پروژه‌ای را به سرانجام رسانده‌اید، بیان کنید. چراکه بیان موفقیت‌ها و نقاط قوت‌تان در تجربه‌های شغلی، امتیاز مثبتی برایتان محسوب خواهد شد. حتی اگر تجربه شغلی‌تان یا دست کم بخش قابل توجهی از آن با رشته انتخابی شما مرتبط نیست، باز آن‌ها را بیان کنید. زیرا در صورتی که مفید واقع نشود، ضرری هم نخواهد داشت.

بخش چهارم : بیان اهداف فعلی

به یاد داشته باشید، آنچه که برای اخذ پذیرش از دانشگاه مورد نظر حائز اهمیت است، هدف و برنامه فعلی‌ تحصیلی‌تان می‌باشد. از این رو در این بخش می‌توانید مجدداً درباره رشته‌ای که می‌خواهید در آن تحصیل کنید، به طور کامل صحبت کرده و دلایل خود را از انتخاب رشته مورد نظر شرح دهید. همچنین به شیوه‌ای درست آن را به مهارت‌ها، تجربیات و اهداف خود مرتبط سازید. همچنین به زمینه‌های مورد علاقه خود و تحقیق و پژوهش‌های انجام شده پرداخته و آن‌ها را به طور کامل شرح دهید.

بخش پنجم : بیان اهداف آتی

همانطور که می‌دانید شما پس از تحصیل به نحوی وارد بازار کار خواهید شد. این ورود می‌تواند به واسطه کارآفرینی و اشتغال‌زایی خودتان و یا از طریق استخدام نزد کارفرمایی دیگر باشد. یا این که حتی می‌توانید پس از پایان دوره تحصیلی خود به انجام پروژه‌های شخصی مرتبط با حرفه خود پرداخته و یا زمان خود را به ابداع و اختراع و جست و جوی یک ایده‌ی ناب برای شروع کار اختصاص دهید. پس در این بخش می‌بایست به صحبت درباره تمامی این موارد بپردازید. تنها به یاد داشته باشید که صادقانه درباره این امور صحبت کنید.

بخش ششم : علل انتخاب و گزینش دانشگاه مورد نظر

در این بخش ضمن آن که دلایل خود را از انتخاب دانشگاه مورد نظر بیان می‌کنید، باید به ابعادی همچون علت علاقه‌تان به این دانشگاه، آگاهی از اعتبار، رتبه و کیفیت نظام آموزشی و نیز موقعیت مکانی و سایر مزایا و امکانات آن بپردازید. سپس با بیانی شیوا اما در عین سادگی بیان کنید که چرا شایستگی پذیرش در این دانشگاه را دارید و چگونه می‌توانید در حین تحصیل برای دانشگاه و دیگران مفید واقع شوید. در این راستا، اشاره به فعالیت‌های علمی و پروژ‌های گروهی و میل به تعامل و همکاری با دیگران می‌تواند تأثیر به سزایی داشته باشد.

بخش هفتم : جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

در این بخش باید از گفته‌های خود نتیجه‌گیری کرده و با استدلال بیان کنید که آمادگی لازم را برای ملحق شدن به دانشگاه مورد نظر دارید. همچنین برای تمامی چالش‌های پیش رو به عنوان یک دانشجوی مهاجر آماده هستید. این بخش را باید به گونه‌ای بنویسید که نشان دهنده شوق و علاق شما برای حضور و تحصیل در آن دانشگاه باشد. از آنجایی که این بخش خاتمه انگیزه نامه شما خواهد بود، می‌تواند تأثیر بسیار زیادی بر روی خواننده بگذارد و اثر آن را ماندگار کند. همچنین اگر با یک پروفسور یا مدرس در حال مکاتبه هستید و یا مورد پذیرش واقع شده‌اید، حتماً در این بخش به آن اشاره کنید.

همانطور که پیش‌تر نیز به آن اشاره کردیم، بندهای انگیزه نامه می‌تواند شامل 8 بخش نیز باشد. هفت بخش آن لازم و ضروری است اما بند هشتم، بندی است که کمتر متعارف بوده و از آن تحت عنوان “بیان وضعیت تمکن مالی و میزان دارایی” یاد می‌شود. این بند می‌تواند در صورت صلاحدید وکیل یا موسسه مهاجرتی مورد نظر به انگیزه نامه شما اضافه شود.

فرمت نوشتن انگیزه نامه

به طور کلی همه انگیزه نامه‌ها تقریبا دارای فرمت نگارشی یکسانی هستند که می‌بایست رعایت گردند. این موارد عبارتند از :

• موارد مربوط به حاشیه و فاصله مناسب میان خطوط را رعایت کرده و فونت انتخابی و اندازه آن باید به صورت معقول و حدود 11 تا 12 باشد.
• به املای صحیح کلمات، گرامر و دستور زبان توجه کرده و از علائم نگارشی در جای مناسب خود استفاده کنید. پس در رعایت اصول نگارشی ساده‌انگار نباشید، چراکه یک خطای املایی یا گرامری می‌تواند موجب عدم پذیرش درخواست شما شود. برای این که خیالتان بابت اصول نگارشی راحت باشد و یک خطای سهوی تمام زحمات شما را بر باد ندهد، می‌توانید این کار را به یک متخصص حرفه‌ای در این زمینه بسپارید.
• به یاد داشته باشید که انگیزه نامه باید حدود 500 تا 1000 کلمه باشد. پس اگر متنی نوشته‌اید که تعداد کلمات آن بیشتر از مقدار گفته شده است، یک بار دیگر انگیزه نامه خود را بخوانید و سعی کنید جملات اضافی آن را که ارزش خاصی به انگیزه نامه شما نمی‌دهد، حذف کنید. سعی کنید از کسانی که در نوشتن انگیزه نامه تجربه کافی دارند و یا نویسنده خوبی نیز هستند هستند بخواهید متن شما را بخوانند و ویرایش کنند.

سخن پایانی

در این مطلب با انگیزه نامه (SOP) آشنا شده و دانستیم یکی از مدارک بسیار مهم و ضروری برای اخذ پذیرش از دانشگاه مورد نظر است که باید به همراه مدارک اصلی ارسال گردد. در ادامه به نحوه نوشتن یک انگیزه نامه خوب با فرمت صحیح نگارش اشاره کرده و گفتیم یک انگیزه نامه با فرمت استاندارد شامل 7 و یا گاهاً 8 بخش است که می‌تواند در پذیرش شما در دانشگاه مورد نظر نقش به سزایی داشته باشد.

سوالات متداول